Zmiany w rękojmi od stycznia 2021 r. – jaki będą miały wpływ na branżę budowlaną?

Już od 1 stycznia 2021 r. pojawi się zupełnie nowa kategoria podmiotów obecnych na rynku, będą to tzw. quasi - przedsiębiorcy. W pewnych sytuacjach zyskają oni uprawnienia właściwe konsumentom. Ma to ogromne znaczenie także dla branży budowlanej.

Jak jest obecnie?

Aktualnie na rynku występują jedynie konsumenci i przedsiębiorcy. W obrocie miedzy dwoma przedsiębiorcami przeważające znaczenie miała zasada swobody umów, nie korzystali oni z ochrony prawnej tak jak konsumenci, np. w tym przypadku nie miała zastosowania ochrona przez klauzulami niedozwolonymi w umowach.

Od 1 stycznia 2021 r.

Quasi-przedsiębiorcami będą jednoosobowi przedsiębiorcy (wpisani do CEDG), dla których zawierane umowy – mimo że związane z działalnością gospodarczą – nie mają dla nich charakteru zawodowego.  Ocena czy dana transakcja lub usługa mają dla danego podmiotu charakter zawodowy dokonywana będzie przede wszystkim na podstawie przedmiotu działalności (PKD) ujawnionego w CEiDG. Ponadto rekomenduje się odbieranie od kontrahentów dodatkowego oświadczenia co do ich statusu. Niemniej już sam status kontrahenta będzie czasem budził wątpliwości.

Zmiana przełoży się to także na proces budowlany, w którym część Generalnych Wykonawców i Podwykonawców, Deweloperów czy Inwestorów zyska nowy status. Ponadto część nabywców, w szczególności lokali usługowych i apartamentów, zyska określone uprawnienia konsumenckie, także te, które ułatwią im dochodzenie roszczeń z tytułu rękojmi.

Dla przykładu na każdą reklamację quasi-przedsiębiorcy będzie trzeba odpowiedzieć w terminie 14 dni (quasi-przedsiębiorca ma znać stanowisko w 14 dniu), ponadto korzystać będą oni z domniemania istnienia wady lokalu, jeżeli wada została stwierdzona w ciągu roku od jego wydania, a zasady badania stanu lokalu i zgłaszania jego wad właściwe przedsiębiorcom zostały w tym przypadku zliberalizowane. Odpowiedzialność z tytułu rękojmi w obrocie między przedsiębiorcami nadal będzie można modyfikować umownie, niemniej w relacji z quasi-przedsiębiorcą rodzi to pytania, które z takich postanowień będą klauzulami niedozwolonymi, których stosować nie można.

Zmiany dotykają nie tylko zasad rękojmi, ale także innych – chociażby kwestię zastrzegania kar umownych. UOKiK niejednokrotnie wskazywał, które z postanowień uchodzą w jego ocenie za niedozwolone.

Miejmy nadzieję, że praktyka najbliższych miesięcy rozjaśni niejednoznaczne przepisy nowelizacji.