- Prawo i Budowa : Budownictwo i Nieruchomości - https://prawoibudowa.pl -

Pozostał rok na żądanie zwrotu wywłaszczonych nieruchomości

Na łamach naszego portalu pisaliśmy o tym [1] w ubiegłym roku wskazując, że nowelizacja implementuje wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2015 r. (sygn. akt SK 26/14) oraz z dnia 12 grudnia 2017 roku (sygn. akt: SK 39/15) i ma na celu umożliwienie byłemu właścicielowi, współwłaścicielowi lub jego spadkobiercy żądanie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, jeśli nieruchomość stała się zbędna na cel określony w decyzji i wywłaszczeniu.

Co zmienia nowelizacja?

Nowelizacja sprawia, że:

1)    każdy z byłych współwłaścicieli nieruchomości (lub spadkobierca) ma prawo żądania zwrotu nieruchomości bez zgody pozostałych byłych współwłaścicieli nieruchomości,

2)    były właściciel nieruchomości (lub spadkobierca) ma prawo żądania zwrotu nieruchomości bez względu na to, czy wywłaszczenie nastąpiło wskutek decyzji administracyjnej, czy też w drodze umowy stanowiącej rezultat rokowań.

Termin na złożenie wniosku

Dotychczas nie było określonego terminu na zgłoszenie żądania, chyba że organ poinformował byłego właściciela o takiej możliwości. Nowelizacja wprowadza termin wygaśnięcia uprawnienia o zwrot wywłaszczonej nieruchomości wskazując, że uprawnienie do żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości wygasa, jeżeli upłynęło 20 lat od dnia,  w którym decyzja stała się ostateczna.

Jednakże, jeżeli termin ten już upłynął albo zostało mniej niż 12 miesięcy ustawa wskazuje ostateczny termin na żądanie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości – 12 miesięcy od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów tj. do dnia 14 maja 2020 r.

Taki sam termin mają poprzedni właściciele nieruchomości lub ich spadkobiercy w przypadku, gdy po 1 stycznia 1998 r. nie złożyli wniosku w terminie z uwagi na brak zgody wszystkich uprawnionych (taka zgoda była wymagana przed zmianą przepisów) bądź z tego powodu wniosek nie został uwzględniony, jak również gdy wywłaszczenie nastąpiło wskutek umowy zawartej po przeprowadzonych rokowaniach.

W praktyce oznacza to, że ze stosownym żądaniem mogą wystąpić uprzedni właściciele lub ich spadkobiercy nawet, gdy od wydanej decyzji wywłaszczeniowej minęło 50 lat, ale nie mogli wcześniej złożyć stosownego wniosku, bowiem w obu ww. sytuacjach przed nowelizacją ustawa wykluczała możliwość żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

Pozostało 12 miesięcy

Mając na względzie fakt, że do takiego wniosku należy załączyć szereg dokumentów (m.in. potwierdzających następstwo prawne, czy decyzję wywłaszczeniową), termin 12 miesięcy nie jest długim terminem, dlatego o ile poprzedni właściciel bądź spadkobierca nie otrzymali stosownego zawiadomienia od organu i przysługuje im roszczenie o zwrot wywłaszczonej nieruchomości, wówczas zalecane jest jak najszybsze podjęcie działań związanych z wystąpieniem z żądaniem zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, bowiem uprawnienie to po 14 maja 2020 r. wygaśnie.