SPECUSTAWA – Doręczenia skuteczne z chwilą dokonania obwieszczenia, czy upływu 14 dni od jego dokonania? Porównanie orzecznictwa wypracowanego na podstawie specustawy o Euro 2012.

Jednym z trzech rodzajów doręczeń dokonywanych na gruncie specustawy przesyłowej jest doręczenie w drodze obwieszczenia. Procedura ta budzi liczne wątpliwości zarówno prawników, jak i inwestorów oraz wykonawców. W dzisiejszym artykule przedstawione zostaną funkcjonujące w doktrynie i orzecznictwie stanowiska dotyczące oceny skuteczności doręczenia poprzez obwieszczenie.

Doręczenie przez obwieszczenie

Specustawa przesyłowa stanowi, że „pozostałe strony” postępowania (przypomnijmy, że chodzi o podmioty inne niż wnioskodawca oraz właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości objęte decyzją) wojewoda zawiadamia o wydaniu decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej (specdecyzji lokalizacyjnej) w drodze obwieszczenia.

Ustawodawca zdecydował, że obwieszczenia następują w urzędzie wojewódzkim i urzędach gmin właściwych ze względu na lokalizację inwestycji, na stronach internetowych urzędu wojewódzkiego oraz tych gmin, a także w prasie o zasięgu ogólnopolskim. W przypadku inwestycji przebiegającej przez więcej niż jedną gminę lub województwo, w celu zapobieżenia wątpliwościom wynikającym z wywieszenia obwieszczenia w różnych terminach, specustawa wskazuje, że skutek doręczenia wywołuje obwieszczenie w urzędzie wojewódzkim (tylko data wywieszenia ogłoszenia w tym urzędzie jest wiążąca)

Termin do wniesienia odwołania liczy się od skutecznego doręczenia

Precyzyjne ustalenie daty dokonania doręczenia decyzji nierozerwalnie łączy się z terminem na wniesienie środków odwoławczych. W ustawie wskazano, że odwołanie od decyzji wydanych na jej podstawie (specdecyzji lokalizacyjnej, pozwolenia na budowę, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz decyzji o zezwoleniu na wejście na teren nieruchomości) wnosi się w terminie 14 dni od dnia obwieszczenia.

Od kiedy należy liczyć dzień obwieszczenia – od dnia jego fizycznego wywieszenia, czy dnia następującego 14 dni później?

Instytucja dokonania doręczenia w drodze obwieszczenia w postępowaniu prowadzonym na podstawie ogólnych zasad została uregulowana w treści art. 49 kodeksu postępowania administracyjnego, który stanowi, że (…)doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia.

Podobnego zapisu w specustawie nie znajdziemy, bowiem art. 10 ust. 1 wskazuje na zawiadomienie o wydaniu decyzji ze skutkiem doręczenia na dzień obwieszczenia w urzędzie wojewódzkim.

Warto wskazać, że uregulowanie terminu do wniesienia odwołania analogiczne do regulacji specustawy energetycznej (art. 25 ust. 2) skonstruowane zostało w treści art. 34 ust. 2 specustawy o EURO[1] – odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia obwieszczenia.

Jeśli przyjmiemy opcję pierwszą – fizyczne wywieszenie obwieszczenia rozpocznie 14 – dniowy bieg terminu na wniesienie odwołania.

W przypadku wyboru opcji drugiej – od fizycznego wywieszenia obwieszczenia musielibyśmy odczekać 14 dni trwania samego wywieszenia, a dopiero po ich upływie rozpocząłby się właściwy, znów 14 – dniowy termin, tym razem na samo złożenie odwołania.

Sprzeczne stanowiska sądów administracyjnych na podstawie Specustawy o EURO

• Zgodnie ze stanowiskiem WSA w Warszawie wydanym na gruncie specustawy o EURO i wyrażonym w wyroku z dnia 6 czerwca 2011 r. zawiadomienie (obwieszczenie) uważa się za dokonane po upływie 14 dni od dnia publicznego ogłoszenia. I tak należy rozumieć dokonanie ogłoszenia (datę obwieszczenia), które zastępuje w tym przypadku doręczenie decyzji, od którego biegnie termin 14 dni do złożenia odwołania (sygn. akt: VII SA/Wa 835/11).
• Z kolei w wyroku z dnia 16. grudnia 2014 r., NSA stwierdził, że w świetle art. 49 kpa sam upływ czternastu dni, w ciągu których obwieszczenie było dostępne publicznie oznacza, że czynność doręczenia uważa się za dokonaną ze skutkiem prawnym (sygn. akt: II OSK 2957/12).
• W wyroku z dnia 30. października 2007 r. WSA w Warszawie uznał, że gdy doręczenie ze skutkiem prawnym ma nastąpić w trybie 49 k.p.a., czternastodniowy termin oblicza się od ostatniego dnia, w którym nastąpiło obwieszczenie lub innego rodzaju publiczne ogłoszenie w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości (sygn. akt: IV SA/Wa 1276/07).
• Natomiast NSA w postanowieniu z dnia 20. października 2011 r., uznał, że termin doręczenia decyzji obliczać należy zatem od pierwszego dnia, w którym obwieszczenie zostało udostępnione do wiedzy publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty (sygn. akt: II OSK 2136/11). Podobne stanowisko NSA zaprezentował w wyroku z dnia 15. czerwca 2012 r., w którym wskazał, że bieg terminu, o którym mowa w przepisie art. 49 k.p.a., rozpoczyna się w dniu, w którym dokonano publicznego, w sensie dostępności dla osób zainteresowanych, udostępnienia decyzji administracyjnej (sygn. akt: II OSK 847/12).

Okres obwieszczenia

Chociaż przywołany wcześniej art. 49 kpa precyzuje, że obwieszczenie powinno trwać 14 dni, to specustawa tej kwestii w ogóle nie reguluje. Specustawa przewiduje 14 – dniowy termin na wniesienie odwołania liczony od dnia obwieszenia (wiąże obwieszczenie następuje w urzędzie wojewódzkim), jednak zapis ten sugerować może, że celem ustawodawcy było wskazanie, w którym urzędzie dokonanie obwieszczenia jest wiążące.

Podsumowanie

Jakkolwiek uchwalenie jakiejkolwiek specustawy, w tym specustawy przesyłowej ma na celu przyspieszenie procedur mających na celu realizację konkretnych inwestycji, to jednak wzgląd na szybkość postępowania nie powinien mieć pierwszeństwa przed podstawowymi uprawnieniami stron, a takim jest możliwość wniesienia odwołania. Gdyby termin na wniesienie odwołania liczyć się od pierwszego dnia wywieszenia obwieszczenia, to w zupełnie odmiennej sytuacji znalazłyby się osoby, które z obwieszczeniem zapoznały się już pierwszego dnia oraz osoby, które dowiedziały się o nim dopiero w ostatnim dniu jego wywieszenia. Chociaż to w interesie stron leży dbałość o zasięganie informacji o postępowaniu, w tym o dacie dokonania obwieszczenia, to jednak ustawa nie nakłada na nikogo obowiązku zapoznania się z treścią obwieszczenia już pierwszego dnia jego wywieszenia

Osobiście słuszny wydaje mi się pogląd, że obwieszczenie winno zostać wywieszone w urzędzie wojewódzkim przez okres 14 dni od dnia jego publicznego ogłoszenia, a czternastodniowy termin na wniesienie odwołania liczy się od ostatniego dnia, w którym nastąpiło (było wywieszone) obwieszczenie. W takiej sytuacji podmioty ewentualnie zainteresowane wniesieniem odwołania (zarówno ta, która z obwieszczeniem zapoznała się już pierwszego dnia, jak i ta, która dotarła do urzędu gminy ostatniego dnia) mają równe szanse na jego sporządzenie. Ewentualne wydłużenie terminu dla osoby, która zapoznała się z jego obwieszczeniem niezwłocznie po jego dokonaniu (wywieszeniu) wydaje się być słuszną gratyfikacją za ponadprzeciętne zainteresowanie sprawą.

O rodzajach doręczeń dokonywanych na gruncie specustawy przesyłowej oraz o tym, dlaczego doręczenie przez obwieszczenie nie dotyczy wnioskodawcy oraz właścicieli i użytkowników nieruchomości objętych decyzją przeczytacie Państwo we wcześniejszym artykule: http://prawoibudowa.pl/specustawa-doreczenia-decyzji-wydawanych-w-trybie-specustawy/

[1] Ustawa z dnia 07. września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012.

Autor:
Paulina Skonieczna