Rzeczoznawcy majątkowi | zmiany przepisów

Dnia 1 września bieżącego roku weszła w życie nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 20 lipca 2017 r. Akt prawny dokonuje licznych zmian dotychczas obowiązującej ustawy, w tym w zakresie kompetencji, organizacji i zakresu zadań rzeczoznawców majątkowych dokonujących wyceny nieruchomości. W tym artykule przybliżę najważniejsze z nich

Ustawową definicję organizacji zawodowych rzeczoznawców majątkowych rozszerzono w ustawie o izbach gospodarczych. Dotychczas mianem takich organizacji mienić mogły się tylko stowarzyszenia oraz ich związki. Wprowadzono jednak wymóg, zgodnie z którym co najmniej połowa członków organizacji musi prowadzić działalność gospodarczą w zakresie szacowania nieruchomości[1].

Zgodnie z wymogami prawa unijnego zmieniła się również ustawowa definicja wartości rynkowej nieruchomości. Zmiana nie ma większego przełożenia na praktykę. Warto jednak zauważyć, iż w nowej definicji zrezygnowano z zastrzeżenia oceny wartości nieruchomości przy założeniu braku zależności pomiędzy stronami transakcji oraz  upływu czasu niezbędnego do wyeksponowania nieruchomości na rynku i do wynegocjowania warunków umowy[2].

Wyeliminowano również wątpliwości dotyczące możliwości korzystania przez rzeczoznawców z dokumentów będących podstawą wpisu do ksiąg wieczystych i rejestrów wchodzących w skład operatu katastralnego[3].

Zaostrzono wymogi w zakresie potwierdzania aktualności operatu szacunkowego przez rzeczoznawców. Od dnia 1 września br. do operatu przy tej okazji koniecznym będzie dołączenie do niego analizy potwierdzającej, że od daty jego sporządzenia nie wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników wymienionych w ustawie. Wprowadzono także 12-miesięczny limit czasu, w którym można posługiwać się wspomnianym wyżej operatem[4]. Do operatu przy okazji jego sporządzania lub potwierdzania jego aktualności obecnie musi być również załączana kopia polisy OC rzeczoznawcy[5].

Co bardzo istotne w ramach nowelizacji uchylono przepis pozbawiający operat szacunkowy mocy opinii o wartości nieruchomości w razie jego negatywnej oceny przez organizację zawodową. Wskazano, iż bardziej zasadnym jest by decyzję o możliwości dowodowego wykorzystania operatu w danej sprawie podejmował w sposób swobodny organ orzekający[6].

Od dnia 11 września rzeczoznawców majątkowych zwolniono również od obowiązku sporządzania wyciągów z operatów szacunkowych i przekazywania ich organom prowadzącym kataster nieruchomości[7]. Z drugiej strony, przywrócono kary dyscyplinarne związane z brakiem wykonywania obowiązku doskonalenia zawodowego[8].

Zmiana przepisów w opisanym zakresie  jest odpowiedzią ustawodawcy między innymi na wymogi stawiane przez prawo unijne oraz postulaty Polskiego Towarzystwa Rzeczoznawców Majątkowych. Co do zasady normy funkcjonują w obrocie prawnym od dnia 11 września
2017 r.

[1] Art. 4 pkt 15 ustawy

[2] Art. 151 ust. 1 ustawy

[3] Art. 155 ust. 1 pkt 7 i ust. 3 ustawy

[4] Art. 156 ust. 4 ustawy

[5] Art. 175 ust. 4a i 4b ustawy

[6] Art. 157 ust. 1a ustawy

[7] uchylenie art. 158 ustawy

[8] art. 175 ust. 2 oraz 178 ust. 1 ustawy