Zasiedzenie służebności przesyłu w pytaniach i odpowiedziach cz. 2

Czy za służebność przesyłu nabytą poprzez zasiedzenie przysługuje wynagrodzenie?

Zasiedzenie służebności następuje nieodpłatnie, czyli właściciel nieruchomości nie otrzyma od przedsiębiorcy przesyłowego wynagrodzenia. Nie dotyczy to sytuacji, gdy przedsiębiorca wyrządzi szkodę w trakcie wykonywania prac remontowych, czy konserwacyjnych

Czy właściciel nieruchomości nabytej w drodze zasiedzenia może żądać odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości ?

Właściciel nieruchomości, na której doszło do zasiedzenia służebności przesyłu, nie otrzyma odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez przedsiębiorcę przesyłowego. Zagadnienie to stanowiło przedmiot wielu orzeczeń Sądu Najwyższego (postanowienie  SN z dnia 15 kwietnia 2011 r. IIICZP 7/11, wyrok S z dnia 12 stycznia 2012 r. II CSK 258/11),  Mimo pewnych wątpliwości pojawiających się w orzecznictwie sądów powszechnych, Sąd Najwyższy wydał uchwałę w dniu 30 listopada 2016 r.   (III CZP 77/16), w której kategorycznie rozstrzygnął to zagadnienie  „Właścicielowi nieruchomości obciążonej wskutek zasiedzenia służebnością przesyłu nie przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z tej nieruchomości za okres poprzedzający zasiedzenie.”

Czy zmiana właściciela nieruchomości wpływa na bieg zasiedzenia służebności przesyłu ?

Co do zasady, zmiana właściciela nieruchomości nie ma wpływu na bieg zasiedzenia, ponieważ zasiedzenie służebności następuje wobec nieruchomości, a nie wobec konkretnej osoby. Zdarzają się przypadki w orzecznictwie (przede wszystkim dotyczące urządzeń podziemnych) w których nowy właściciel nie miał wiedzy na temat przebiegających urządzeń, co spowodowało przerwanie biegu przedawnienia, ale tego typu sytuacje są raczej wyjątkowe.

Czy zmiana przedsiębiorcy przesyłowego powoduje przerwanie biegu przedawnienia?

Generalnie,  posiadacz służebności może doliczyć okres posiadania swojego poprzednika prawnego, jeżeli wykaże, że doszło do przeniesienia posiadania. Przedsiębiorca przesyłowy powinien wykazać przeniesienie posiadania tzw. nieruchomości władnącej lub przedsiębiorstwa, czy też jego zorganizowanej części. Kluczowe dla przedsiębiorstwa przesyłowego mogą być takiej dokumenty, jak np.:

• zarządzenie ministra sprzed 1 lutego 1989 r., jak i po tej dacie – dotyczące podziału, organizacji i utworzenia danego przedsiębiorstwa przesyłowego;
• akt przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa ;
• dokumenty dotyczące podziału, łączenia i przekształcenia spółek (akt notarialny, uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy); umowy dotyczące przeniesienia;
• wykazy majątku sieciowego,
• inne.