Sejm rozpoczął pracę nad tzw. Tarczą Antykryzysową 4.0., czyli ustawą o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Wśród licznych proponowanych rozwiązań znalazła się istotna zmiana jednego z kluczowych przepisów ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych określanej też specustawą przesyłową. Projektowana zmiana ma pozwolić na przyspieszenie faktycznego rozpoczęcia budowy inwestycji strategicznych likwidując wymóg posiadania przez inwestora ostatecznej decyzji lokalizacyjnej.
Aktualnie trzeba czekać z rozpoczęciem budowy
W ramach Tarczy Antykryzysowej 4.0. przewiedziano dokonanie nowelizacji obecnego art. 19 ust. 6 specustawy przesyłowej zgodnie, z którym wraz z wydaniem decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej, inwestor uzyskiwał prawo do dysponowania nieruchomościami (objętymi skutkiem wywłaszczeniowym lub ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości) na trasie przedsięwzięcia na cele budowlane.
Takie uregulowanie pozwalało inwestorowi ubiegać się o wydanie pozwolenia na budowę oraz innych koniecznych decyzji administracyjnych już na podstawie nieostatecznej decyzji lokalizacyjnej – zaopatrzonej w rygor natychmiastowej wykonalności z mocy prawa.
Powyższe uprawnienie jest jednak ograniczone, gdyż zgodnie z dalszym uregulowaniem tego przepisu faktyczne rozpoczęcie robót budowlanych może nastąpić najwcześniej z dniem w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej stała się ostateczna.
Postępowania odwoławcze trwają po kilka miesięcy
W dotychczasowej praktyce realizacji strategicznych inwestycji przesyłowych opisane powyżej rozwiązanie okazywało się niewystarczające. Inwestor mógł co prawda uzyskać formalnie wykonalne lecz nieostateczne decyzje lokalizacyjne i pozwolenia na budowę, ale faktyczne rozpoczęcie budowy znacząco się opóźniało.
Pomimo przewidzianego w ustawie 14-dniowego terminu na rozpoznanie przez organ II instancji odwołania od decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, w praktyce postępowania odwoławcze trwają przynajmniej kilka miesięcy. Do czasu ich zakończenia inwestorzy i wykonawcy nie mogą natomiast rozpocząć budowy na tzw. gruntach spornych, co generuje znaczne opóźnienia w zakładanych harmonogramach realizacji projektów. Ustawodawca dostrzegając wady tego uregulowania planuje poprawić sytuację prawną inwestorów.
Budowa możliwa bez ostatecznej decyzji lokalizacyjnej
Nowe proponowane brzmienie art. 19 ust. 6 specustawy przesyłowej nie będzie zawierać dotychczasowego ograniczenia początkowego terminu rozpoczęcia budowy. Z treści przepisu ma zostać wykreślony fragment, że rozpoczęcie robót budowlanych może nastąpić z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej stała się ostateczna.
Znowelizowana regulacja ma przewidywać przyznanie inwestorowi prawa do dysponowania nieruchomościami na cele budowalne niezbędne do realizacji i eksploatacji strategicznej inwestycji bez ustanawiania dalszych ograniczeń w tym zakresie. Analogiczne rozwiązanie funkcjonuje już w ramach tzw. specustawy gazowej (ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu).
Pozwoli to inwestorowi na faktyczne i legalne rozpoczęcie budowy jeszcze przed zakończeniem postępowań odwoławczych dotyczących decyzji lokalizacyjnej oraz decyzji o pozwoleniu na budowę, na podstawie natychmiast wykonalnych decyzji organów I instancji.
Nie wszystkie budowy rozpoczną się szybciej.
Opisane powyżej rozwiązanie może realnie przyspieszyć rozpoczęcie prac budowlanych w ramach realizacji inwestycji strategicznych nawet o klika miesięcy, co powinno znacząco poprawić sytuację inwestorów i wykonawców tych przedsięwzięć. Proponowaną nowelizację należy ocenić pozytywnie, lecz nie rozwiąże ona wszystkich problemów skutkujących odsunięciem w czasie rozpoczęcia budowy.
Nie można zapomnieć, że w specustawie przesyłowej nadal niezmieniona pozostanie regulacja
art. 8 ust. 1 pkt 9) zgodnie, z którą konieczne jest ustalenie przez organ lokalizacyjny terminu wydania nieruchomości lub opróżnienie lokali i innych pomieszczeń, nie krótszego niż 120 dni i liczonego od dnia gdy decyzja lokalizacyjna stanie się ostateczna.
W przypadku, gdy realizacja danego przedsięwzięcia będzie wymagała wcześniejszego wydania nieruchomości przez jej wywłaszczonego właściciela, który nie uczyni tego dobrowolnie, Inwestor nadal będzie obowiązany odczekać 120 dni od dnia uzyskania ostatecznej decyzji lokalizacyjnej nim będzie mógł domagać się wydanie nieruchomości w drodze egzekucji administracyjnej.
Projektowania zmiana art. 19 ust. 6 specustawy przesyłowej pozwoli natomiast przyspieszyć rozpoczęcie budowy na gruntach pozyskanych bezkonfliktowo oraz terenach przeznaczonych pod budowę napowietrznych linii elektroenergetycznych. Jak bowiem podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27.10.2017 r. (II OSK 1858/17) – 120 dniowy terminy na wydanie nieruchomości dotyczy co do zasady terenów, które maja zostać w całości zajęte na potrzeby realizacji inwestycji.
Obowiązek i podstawa do wyznaczenia w/w terminu wydania nieruchomości, nie dotyczy terenów, z których korzystanie przez właściciela zostało jedynie częściowo ograniczone na podstawie art. 22 ust. 1 specustawy przesyłowej w zw. z art. 124 ust. 6 u.g.n.
ARTYKUŁU? NAPISZ DO NAS
