Wśród licznych rozwiązań upraszczających i przyspieszających procedury poprzedzające rozpoczęcie budowy strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych ustawodawca przewidział między innymi automatyczne wywłaszczenie lub ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości w pasie technologicznym przedsięwzięcia oraz dokonywanie podziału nieruchomości w ramach decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji. Nieprecyzyjne zapisy specustawy energetycznej budzą jednak wątpliwości. Brak jest jasnego określenia czy obowiązkowemu podziałowi mają podlegać tylko nieruchomości wywłaszczane pod stacje, czy także działki pod budowę linii elektroenergetycznych, które tylko w części są położone w granicach terenu objętego wnioskiem.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 7) ustawy z dnia 22 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych (zwana dalej: specustawą energetyczną), jednym z obligatoryjnych załączników do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowych są mapy z projektem podziału tych nieruchomości, które tylko w części są położone w granicach terenu objętego wnioskiem, w tym terenu przeznaczonego pod budowę stacji elektroenergetycznej. Wynika to z faktu, iż w świetle art. 8 ust. 1 Specustawy jednym ze skutków decyzji lokalizacyjnej jest zatwierdzenie podziałów nieruchomości, a mapy z projektami podziału nieruchomości stanowią integralną część tzw. specdecyzji lokalizacyjnej. Linie podziału nieruchomości stanowią natomiast linie rozgraniczające teren inwestycji.
Podział nieruchomości dotyczy stacji, czy także linii ?
Analizując przepisy specustawy trudno przy tym uzyskać jasną odpowiedź na pytanie, czy podziałowi w trybie specustawy mają podlegać tylko nieruchomości przeznaczone w części pod budowę stacji elektroenergetycznej, czy także działki przeznaczone w części pod budowę linii elektroenergetycznej. Działki przeznaczone pod budowę linii nie przechodzą bowiem na własność Skarbu Państwa w trybie wywłaszczenia. Zostają natomiast objęte ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości – rozwiązaniem analogicznym do stosowanego dotychczas art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Dotychczasowa praktyka
Rozstrzygniecie powyższych kwestii ma przy tym istotne znaczenie dla inwestorów i wykonawców. Sporządzenie i przedłożenie do wniosku o wydanie decyzji lokalizacyjnej map z projektami podziału dla wszystkich nieruchomości na trasie linii objętej wnioskiem jest nie tylko czasochłonne, ale wiąże się dla inwestora z dodatkowymi kosztami wykonania opracowań geodezyjnych. W dotychczasowej praktyce występując o wydanie decyzji o ograniczeniu sposobu korzystania z nieruchomości w trybie art. 124 ust. 1 u.g.n. nie wymagano dokonania podziału nieruchomości objętej wnioskiem. Podziały nieruchomości przeznaczonych pod budowę linii elektroenergetycznej w praktyce nie występowały zarówno przy pozyskiwaniu prawa do terenu w trybie administracyjnym, jak również ustanowienia służebności przesyłu na drodze sądowej.
Wykładnia językowa
Literalna interpretacja przepisów specustawy energetycznej skłania się jednak do przyjęcia, że ustawodawca wymaga przy wydawaniu decyzją o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej dokonania podziału wszystkich nieruchomości (zarówno pod stację oraz pod linię), które tylko w części są położone w granicach terenu objętego wnioskiem. Pomimo, że takie rozwiązanie wydaje się bezcelowe i w praktyce komplikuje procedurę pozyskiwania decyzji lokalizacyjnej, zamiast ją upraszczać, zapisy specustawy przesyłowej nie rozdzielają wprost kwestii podziałów w przypadku budowy stacji oraz budowy linii.
Nieoficjalna wykładnia Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju
Wstępne interpretacje Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju skłaniają się, co prawda ku przyjęciu, że podziały nieruchomości będą wymagane tylko w przypadku tzw. twardego wywłaszczania, tj. dla gruntów przeznaczonych pod budowę stacji. Natomiast w przypadku linii elektroenergetycznej dokonywanie podziałów nieruchomości nie będzie wymagane. Takie stanowisko nie znajduje natomiast oparcia w treści konkretnych przepisów specustawy energetycznej.
Orzecznictwo na tle podobnych rozwiązań
Warto bowiem podkreślić, że analogiczne rozbieżności występowały także na tle interpretacji zapisów art. 20 ust. 2 specustawy terminalowej LNG, którego pierwotne brzmienie – „Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowią linie podziału nieruchomości” – było tożsame z obecną treścią art. 19 ust. 2 specustawy energetycznej. Wątpliwości w stosowaniu tej regulacji zostały natomiast usunięte poprzez dodanie zapisu pozostawiającego dokonanie podziału do decyzji inwestora według jego potrzeby. Obecnie brzemiennie art. 20 ust. 2 specustawy terminalowej (obowiązujące od dnia 24 lipca 2014 r.) przewiduje, że „Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu stanowią linie podziału nieruchomości w zakresie, w jakim inwestor wystąpił o zatwierdzenie podziału nieruchomości, przedstawiając mapy, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8.” Natomiast w art. 6 ust. 1 pkt 8 specustawy terminalowej LNG wskazano, że inwestor załącza do wniosku o wydanie decyzji lokalizacyjnej mapy z projektami podziału tylko w przypadku „konieczności dokonania podziału nieruchomości”.
Brak załącznika może zostać potraktowany jako brak formalny
W specustawie energetycznej, na chwilę obecną analogicznego zapisu brak, co może powodować przyjęcie przez organy administracji i sądy administracyjne, że inwestor jest obowiązany do przedkładania map z projektami podziału dla całej trasy przedsięwzięcia objętej wnioskiem o wydanie decyzji lokalizacyjnej. Jako, że mapy stanowią załącznik do wniosku, ich niezałączenie w żądanym przez organ zakresie, może zostać potraktowane jako brak formalny wniosku podlegający uzupełnieniu w trybie art. 64 § 2 k.p.a., tj. w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania do uzupełniania braków i pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania w razie ich nieuzupełnienia.
Potrzeba kolejnej nowelizacji
Aktualne regulacje specustawy energetycznej z uwagi na ich nieprecyzyjne zapisy pozostawiają organom szerokie pole do interpretacji przepisów dotyczących podziału nieruchomości w sposób niekorzystny i kosztowny dla inwestora linii elektroenergetycznej. Pomimo iż dokonywanie podziałów nieruchomości objętych ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości na mocy art. 22 specustawy energetycznej wydaje się bezcelowe, literalne brzmienie analizowanych przepisów może przemawiać za koniecznością dokonania podziału także tych nieruchomości.
Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych po raz kolejny wymaga zatem rychłego znowelizowania, w zakresie przepisów przewidujących dokonywanie podziałów nieruchomości w ramach decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej.
ARTYKUŁU? NAPISZ DO NAS
